ನವದೆಹಲಿ, 12 ಫೆಬ್ರವರಿ (ಹಿ.ಸ.) :
ಆ್ಯಂಕರ್ : ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸ್ವಯಂಸೇವಕ ಸಂಘದ ಶತಮಾನೋತ್ಸವ ವರ್ಷದಲ್ಲಿ, ದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯನ್ನು ಭವ್ಯ ಮತ್ತು ದೈವಿಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಸಿದ್ಧಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಐತಿಹಾಸಿಕ ಹಿನ್ನೆಲೆ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನಕ್ಕೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಭವಿಷ್ಯದ ಯೋಜನೆಗಳೊಂದಿಗೆ, ಈ ಸಂಘದ ಕಚೇರಿಯು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪದ ವಿಶಿಷ್ಟ ಉದಾಹರಣೆಯಾಗಿ ಕಂಡುಬರುತ್ತದೆ.
ಸಂಘವು 1925 ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯದಶಮಿಯ ದಿನದಂದು ನಾಗಪುರದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪನೆಯಾಯಿತು. ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯು ನಾಗ್ಪುರದ ಮಹಲ್‌ನಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಸಂಘದ ದೊಡ್ಡ ಕೇಂದ್ರವು ರೇಶಿಮ್ ಬಾಗ್‌ನಲ್ಲಿದೆ, ಅಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯ ತರಬೇತಿಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ದೇಶದ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಸಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ದೆಹಲಿಯು ಸಂಘದ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೇಂದ್ರ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಬಂದು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಎರಡನೇ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಕೇಂದ್ರವಾಗಿದೆ. ಅಂತಹ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯಲ್ಲಿ, ಸಂಘವು ತನ್ನ ಕೇಶವ ಕುಂಜ್‌ಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳು ಮತ್ತು ಸೌಲಭ್ಯಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಸ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡಿದೆ.
ಇದರ ಪುನರ್ನಿರ್ಮಾಣವು 2016 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು 2024 ರಲ್ಲಿ ವಿಜಯದಶಮಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಪೂಜೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಮೂಲಕ ಔಪಚಾರಿಕವಾಗಿ ಉದ್ಘಾಟಿಸಲಾಯಿತು. ಕೆಲವು ಆಂತರಿಕ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯಗಳು ಇನ್ನೂ ನಡೆಯುತ್ತಿವೆ ಆದರೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಕೇಂದ್ರ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಇಲ್ಲಿಗೆ ಮತ್ತೆ ಪ್ರವೇಶಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ, ದೆಹಲಿಗೆ ಸಂಘದ ಎಲ್ಲ ಸದಸ್ಯರನ್ನು ಸಾಮೂಹಿಕವಾಗಿ ಕರೆಯುವ ಮೂಲಕ, ಅದನ್ನು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಕೆಲಸಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವುದು.
ಅದ್ಭುತ ದೈವಿಕ ರೂಪ ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿರುವ ಕೇಶವ ಕುಂಜ್ ಅಂದರೆ ಸಂಘದ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಯ ನವೀಕರಿಸಿದ ಮತ್ತು ಹೊಸ ರೂಪವು ತುಂಬಾ ಭವ್ಯ ಮತ್ತು ಆಕರ್ಷಕವಾಗಿದೆ. ದೆಹಲಿಯ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಝಂಡೆವಾಲನ್ ಮಾತಾ ದೇವಾಲಯದ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿರುವ ಮೂರು ಗಗನಚುಂಬಿ ಕಟ್ಟಡಗಳು ಅಂದರೆ ಗೋಪುರಗಳಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 300 ಕೊಠಡಿಗಳಿವೆ. ಸುತ್ತಮುತ್ತಲಿನ ಎಲ್ಲಾ ಕಟ್ಟಡಗಳಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಎತ್ತರವಾಗಿರುವ ಇದರ ಮೇಲ್ಛಾವಣಿಯು ಗ್ರೇಟರ್ ದೆಹಲಿ ಮತ್ತು ಕರೋಲ್ ಬಾಗ್‌ಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಂಡಿರುವ ರಿಡ್ಜ್ ಪ್ರದೇಶದ ಸಂಪೂರ್ಣ ನೋಟವನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ. ನೆಲಮಾಳಿಗೆ ಮತ್ತು ನೆಲಮಹಡಿಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಂತೆ, ಈ ಕಟ್ಟಡವು ಒಟ್ಟು 12 ಮಹಡಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಗುಜರಾತ್‌ನ ಅನೂಪ್ ಡೇವ್ ಅವರು ಸೂರ್ಯನ ಬೆಳಕು ಮತ್ತು ಗಾಳಿಯ ಪ್ರಸರಣ ಹಾಗೂ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಗಮನದಲ್ಲಿಟ್ಟುಕೊಂಡು ವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಇದನ್ನು ಆಸ್ಪಿಷಿಯಸ್ ಎಂಬ ಕಂಪನಿ ತಯಾರಿಸಿದೆ. ಸ್ವಯಂಸೇವಕರು ಮತ್ತು ಹಿತೈಷಿಗಳ ಸಮರ್ಪಣೆ ನಿಧಿಯಿಂದ ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದ ಸುಮಾರು 150 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಸುಮಾರು ಮುಕ್ಕಾಲು ಎಕರೆ (17 ಸಾವಿರ ಗಜಗಳು) ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಒಟ್ಟು 5 ಲಕ್ಷ ಚದರ ಅಡಿ ವಿಸ್ತೀರ್ಣದಲ್ಲಿ ಮೂರು ಗೋಪುರಗಳಲ್ಲಿ ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವನ್ನು ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ 132 ಕಾರುಗಳ ಪಾರ್ಕಿಂಗ್‌ಗೆ ಸ್ಥಳಾವಕಾಶವಿದ್ದು, ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಇದನ್ನು ದ್ವಿಗುಣಗೊಳಿಸಬಹುದು. ಈ ಸಂಕೀರ್ಣವು ತನ್ನದೇ ಆದ STP ಅಂದರೆ ಒಳಚರಂಡಿ ಸಂಸ್ಕರಣಾ ಘಟಕವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಮಳೆ ನೀರು ಕೊಯ್ಲಿನಿಂದ ಹಿಡಿದು ಸೌರ ಶಕ್ತಿ ವರೆಗೆ ಎಲ್ಲದಕ್ಕೂ ವಿಶೇಷ ಗಮನ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ಮರವನ್ನು ಉಳಿಸಲು ಗ್ರಾನೈಟ್ ಚೌಕಟ್ಟುಗಳನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಆಕರ್ಷಕ ಸಭಾಂಗಣ ಮತ್ತು ಇತ್ತೀಚಿನ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಅವಶ್ಯಕತೆಗೆ ಅನುಗುಣವಾಗಿ ಮೂರು ಗೋಪುರಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾದ ಕೇಶವ್ ಕುಂಜ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಮೊದಲ ಅಂತಸ್ತಿನ ಸಂಕೀರ್ಣವು ದೆಹಲಿ ಪ್ರಾಂತ್ ಸಂಘದ ಕಚೇರಿಗೆ ಮತ್ತು ಪ್ರಚಾರ ವಿಭಾಗ, ಗ್ರಂಥಾಲಯ, ಆಸ್ಪತ್ರೆ, ಇತಿಹಾಸ ಸಂಕಲನ ಯೋಜನೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳಿಗೆ ಉದ್ದೇಶಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಂಘದ ಮುಖವಾಣಿಗಳೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾದ ಪಾಂಚಜನ್ಯ ಮತ್ತು ಸಂಘಟಕ ಕಚೇರಿಗಳು ಸಹ ಇಲ್ಲಿವೆ. ಈ ವಿಭಾಗವು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಜನದಟ್ಟಣೆ ಹೆಚ್ಚಿರುವ ಕಚೇರಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುತ್ತದೆ. ಈ ವಿಭಾಗದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಬೃಹತ್ ಸಭಾಂಗಣಗಳಿವೆ. ಅತ್ಯಾಧುನಿಕ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಪ್ರೊಜೆಕ್ಟರ್‌ಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಸಭಾಂಗಣವು 463 ಆಸನಗಳ ಸಾಮರ್ಥ್ಯವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಇದಕ್ಕೆ ಅಶೋಕ್ ಸಿಂಘಾಲ್ ಆಡಿಟೋರಿಯಂ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರ ಮೇಲೆ 600 ಜನರು ಒಟ್ಟಿಗೆ ಕುಳಿತುಕೊಳ್ಳಬಹುದಾದ ಮತ್ತೊಂದು ಸಭಾಂಗಣವಿದೆ.
ಎರಡನೇ ಗೋಪುರಕ್ಕೆ ಪ್ರೇರಣಾ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಂಘದ ಕೇಂದ್ರ ಪದಾಧಿಕಾರಿಗಳು ಇಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಾರೆ. ಇದರೊಂದಿಗೆ, ಕೇಂದ್ರ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸಹ ತಮ್ಮ ಭೇಟಿಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಇಲ್ಲಿಯೇ ಉಳಿಯಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಸಂಕೀರ್ಣದ ಪ್ರವೇಶದ್ವಾರದ ಮುಂದೆಯೇ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾದ ಭಜರಂಗ ಬಲಿ ಪ್ರತಿಮೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪ್ರಭಾವಲಯವನ್ನು ನೋಡುವುದರಿಂದ ವಿಭಿನ್ನವಾದ ಭಾವನೆ ಉಂಟಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಗೋಪುರವು ಸಣ್ಣ ಸಭೆಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಸಭಾಂಗಣವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಇದನ್ನು ಚಮನ್‌ಲಾಲ್ ಜಿ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಸಮರ್ಪಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಇದಾದ ನಂತರ, ಸಂಘ ಸ್ಥಾನದ ನಂತರ, ಅಂದರೆ ಶಾಖೆಗೆ ಮುಕ್ತ ಮೈದಾನ ನಿರ್ಮಾಣವಾದ ನಂತರ, ಮತ್ತೊಂದು ಗೋಪುರವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ, ಅದಕ್ಕೆ ಅರ್ಚನಾ ಎಂದು ಹೆಸರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ, ಕೇಶವ್ ಕುಂಜ್‌ನಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವ ಸಹವರ್ತಿಗಳಿಗೆ, ಅಂದರೆ ಕ್ಯಾಂಟೀನ್ ಸಿಬ್ಬಂದಿ, ಚಾಲಕರು, ಕಸ ಗುಡಿಸುವವರು ಮುಂತಾದ ಸೇವಕರಿಗೆ ವಸತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ. ಇದರಲ್ಲಿ 40 ಕೊಠಡಿಗಳು ಮತ್ತು 80 ಹಾಸಿಗೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಅತಿಥಿ ಗೃಹವನ್ನು ಸಹ ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದ್ದು, ದೇಶಾದ್ಯಂತದಿಂದ ಬರುವ ಸಂಘದ ಸದಸ್ಯರು ಇದರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ.
ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಸಮಾಚಾರ್ / Rakesh Mahadevappa
