ಬೆಂಗಳೂರು, 25 ಜುಲೈ (ಹಿ.ಸ.) :

ಆ್ಯಂಕರ್ : ಇಂದು ದೇಶದ 50 ಮಿಲಿಯನ್‌ಗಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚು ಜನರ ಭಾಷೆಯಾದ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಎರಡು ಸಹಸ್ರಮಾನಗಳ ಬೌದ್ಧಿಕ, ರಾಜಕೀಯ ಮತ್ತು ಸಾಹಿತ್ಯ ಪರಂಪರೆ ಇದೆ. ದಕ್ಷಿಣ ಭಾರತದ ಹೃದಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದ ಈ ದ್ರಾವಿಡ ಭಾಷೆ, ಕಾಲಕ್ರಮೇಣ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಪದಸಂಪತ್ತು ಮತ್ತು ಆಧುನಿಕ ಅಭಿವ್ಯಕ್ತಿಗಳ ಸಂಧಿಸ್ಥಳವಾಗಿದೆ. ಈ ಕುರಿತು ಒಂದು ಲೇಖನ...

ಹಲ್ಮಿಡಿಯಿಂದ ಆರಂಭವಾದ ಪಥ

ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆಯ ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಗಳ ಇತಿಹಾಸ ಕ್ರಿ.ಶ. ೫ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹಾಸನ ಜಿಲ್ಲೆಯ ಹಲ್ಮಿಡಿಯಲ್ಲಿ ಪತ್ತೆಯಾದ ಶಾಸನವನ್ನು ಕನ್ನಡದ ಮೊದಲ ಲಿಖಿತ ದಾಖಲೆಯೆಂದು ವಿದ್ವಾಂಸರು ಗುರುತಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಪ್ರಾಕೃತದ ನಿರ್ಭಂಧದಿಂದ ಮುಕ್ತವಾಗಿ ಕನ್ನಡ ಆಡಳಿತ ಭಾಷೆಯಾಗಿ ಅಂದುಕೊಂಡದ್ದು ಇದೇ ಸಮಯ.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಚುಕ್ಕಾಣಿ ಹಿಡಿದ ಪಂಪ, ರನ್ನ, ಪೊನ್ನ

10ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರಕೂಟರು ಮತ್ತು ಚಾಲುಕ್ಯರ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಚಿಲುಮೆ ಮೆರೆದಿದ್ದು. ಪಂಪನ ‘ಆದಿಪುರಾಣ’ ಹಾಗೂ ‘ವಿಕ್ರಮಾರ್ಜುನ ವಿಜಯ’, ರನ್ನನ ‘ಶಾಂಭೋ ಪರಿಣಯ’, ಪೊನ್ನನ ‘ಶಾಂತಿಪುರಾಣ’ದಂತಹ ಕೃತಿಗಳು ನವ್ಯ ಚೇತನ ತಂದವು. ಇವರಿಗೆ ‘ಕನ್ನಡದ ರತ್ನತ್ರಯ’ ಎಂಬ ಗೌರವ ಲಭಿಸಿದೆ.

ಬಸವಣ್ಣನ ವಚನ ಚಳವಳಿ – ಜನಭಾಷೆಗೆ ಗೌರವ

12ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಬಸವಣ್ಣ, ಅಕ್ಕ ಮಹಾದೇವಿ, ಅಲ್ಲಮ ಪ್ರಭು ಮುಂತಾದ ವಚನಕಾರರು ಭಾಷೆಯ ಲೋಕಶಕ್ತಿಯ ತಾಳವನ್ನು ಬದಲಿಸಿದರು. ಆಧ್ಯಾತ್ಮಿಕ ಚಿಂತನೆ, ಸಾಮಾಜಿಕ ನ್ಯಾಯ ಮತ್ತು ಶರಣ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಆಂದೋಲನ ಇವೆರಡರ ಮಧ್ಯೆ ಕನ್ನಡವು ನವ ದಿಕ್ಕು ಕಂಡಿತು.

ವಿಜಯನಗರದಿಂದ ಮೈಸೂರಿಗೆ

ಕನ್ನಡದ ನಡಿಗೆಯ ಪಥ ವಿಜಯನಗರ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದೊಂದಿಗೆ ಕನ್ನಡವು ಪ್ರಾದೇಶಿಕ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಸ್ಪರ್ಧೆಯಲ್ಲಿ ಉಳಿಯಲು ಹರಸಾಹಸ ಪಟ್ಟಿತು. ಆದರೂ ಜಾನಪದ ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕಥೆಗಳು, ಯಕ್ಷಗಾನ ಇತ್ಯಾದಿಗಳ ಮೂಲಕ ಜನಜೀವನದಲ್ಲಿ ಭಾಷೆ ಜೀವಂತವಾಯಿತು. ಮೈಸೂರಿನ ಒಡೆಯರ್ ರಾಜವಂಶ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಚಿಕ್ಕದೇವರಾಜ ಒಡೆಯರ್‌ರ ಪೋಷಣೆಯಿಂದ ಸಾಹಿತ್ಯ ಚೇತನಕ್ಕೆ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ದೊರೆಯಿತು.

ವಸಾಹತುಶಾಹಿ ಕಾಲದಿಂದ ಆಧುನಿಕಗೊಳ್ಳುವವರೆಗೂ

ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಕನ್ನಡ ಶಿಕ್ಷಣ, ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ, ಗದ್ಯರಚನೆಗೆ ನೂತನ ಮಾರ್ಗಗಳು ತೆರೆದವು. ಬಿ.ಎಂ. ಶ್ರೀಕಂಠಯ್ಯ, ಕುವೆಂಪು, ಡಿ.ಆರ್. ಬೇಂದ್ರೆ ಮುಂತಾದವರು ಕಾವ್ಯಭಾಷೆಗೆ ನವ ಚೈತನ್ಯ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಕುವೆಂಪು ಅವರು ಕನ್ನಡದ ಸಾಹಿತ್ಯಿಕ ಮಾದರಿಗಳಿಗೆ ನವ್ಯ ರೂಪ ನೀಡಿದರು.

ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ – ಭಾಷೆಯ ಗುರಿಷ್ಠ ಗೌರವ

2008ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ ಶಾಸ್ತ್ರೀಯ ಭಾಷೆಯ ಸ್ಥಾನಮಾನ ನೀಡಿದೆ. ಇದು ಭಾಷೆಯ ಪ್ರಾಚೀನತೆ, ಸಾಹಿತ್ಯದ ವಿಶಿಷ್ಟತೆ ಹಾಗೂ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಗೌರವಕ್ಕೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.

ಇಂದಿನ ಕನ್ನಡ – ವೇದಿಕೆಯ ಮಿಡಿತ

ಇಂದಿನ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ, ಚಿತ್ರರಂಗ, ನಾಟಕ, ವಿಜ್ಞಾನ ಹಾಗೂ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಕನ್ನಡ ನವೊತ್ಸಾಹದಿಂದ ಮುನ್ನಡೆಯುತ್ತಿದೆ. ಭಾಷಾ ಅಭಿಮಾನಿ ಚಳವಳಿಗಳು, ರಾಜ್ಯ ಮಟ್ಟದ ಶಿಕ್ಷಣ ನೀತಿಗಳು ಭಾಷೆ ಉಳಿವಿಗೆ ಬಲ ನೀಡಿವೆ.

ಕನ್ನಡದ ದಾರಿಯಲ್ಲಿ ಶಿಲಾ ಶಾಸನಗಳೂ ಇವೆ, ಡಿಜಿಟಲ್ ವೇದಿಕೆಯ ಹಗುರತೆಯೂ ಇದೆ. ಶಾಸ್ತ್ರೀಯತೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕತೆಯ ಮೇಳದಿಂದ ಕನ್ನಡ ಭಾಷೆ ಇಂದು ಶ್ರದ್ಧೆಯ ಕಣ್ಣುಗಳ ಮುಂದೆ ಬೆಳಗುತ್ತಿದೆ.

ಹಿಂದೂಸ್ತಾನ್ ಸಮಾಚಾರ್ / Rakesh Mahadevappa